پروانه بهره برداری چیست؟

متقاضیان تاسیس واحد های صنعتی مانند کارخانه ها در همان ابتدای کار برای آنکه فعالیات شان قانونی باشد می بایست یکسری مجوز دریافت نمایند که با دریافت آن ها می توانند به فعالیت صنعتی بپردازند؛ از جمله این مجوز ها اخذ پروانه بهره برداری است که با دریافت این مجوز شخص می تواند یک کارخانه تاسیس کرده و در آن محصولی را که مجوزش را کسب کرده است تولید نماید.

پروانه بهره برداری مجوزی است که از سوی وزارت صنعت و معدن و تجارت صادر می شود و دریافت آن برای واحد های صنعتی که قصد تولید محصولی را دارند اجباری و الزامی است و اعتبار این مجوز در ابتدا به مدت یک سال و سپس سه سال، پنج سال و بعد از آن دائمی است.

این سند برای انجام امور تولیدات لازم است و باید برای دریافت این سند از وزارت صنایع و معادن اقدامات لازم را انجام دهید. این سند قابلیت تمدید است ومدت زمان استفاده ازآن حداکثر 25 سال است .


مزایای اخذ پروانه بهره برداری

دریافت پروانه بهره برداری دارای مزیت هایی است که عبارتست از :

  • از کلیه تسهیلات و امتیازات در نظر گرفته شده برای واحد های تولیدی توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت متوانید استفاده کنید .
  • پیدا کردن اعتبار قانونی از زمان صدور پروانه تا زمانی که تولید انجام می شود و می توانید لیست های بیمه و قبوض پرداختی و همینطور اجازه ثبت آمار تولید در سایت آمار صنعت را ارائه دهید .
  • با پروانه بهره برداری می توان برای واحدهای صنعتی علامت استاندارد دریافت کرد.
  • در مناقصه های دولتی و خصوصی به عنوان یک تولید کننده معتبرمیتوانید شرکت کنید .
  • امکان اخذ پروانه ساخت و ساز از وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی جهت تولید محصولات دارویی، غذایی و آرایشی و بهداشتی.
  • با دریافت پروانه بهره برداری باعث می شود که از پرداخت مالیات های واحد های صنعتی جدید معافیت به وجود آید .
  • پروانه بهره برداری مسئله مهمی است برای ثبت برند .
  • با دریافت پروانه بهره برداری معافیت مالیاتی در خصوص اجرا کردن طرح های انتقال و توسعه به وجود می آید .
  • در صورتی که با استفاده از پروانه بهره برداری به انجام فعالیت های هنری پرداخته شود، از دادن مالیات معاف خواهید شد .
  • با پروانه بهره برداری می توان برای وارد کردن ماشین آلات داخلی بدون نیاز به پرداخت مالیات گمرکی اقدام نمایید .
  • به وسیله پروانه بهره برداری، اشخاص این امتیاز را دارند که در مناقصه های دولتی وخصوصی به عنوان یک تولید کننده کالا شرکت کنند .و در نمایشگاه های داخلی و خارجی شرکت کنند .
  • با استفاده از پروانه بهره برداری می توان مواد اولیه پلاستیکی و یا شیمیایی را از پالایشگاه ها و شرکت ها با نرخ دولتی تهیه کرد .
  • به وسیله پروانه بهره برداری، واحد های صنعتی قادر خواهند بود تا به مدت یک سال از پرداخت جریمه مربوط به وام ها بخشیده شوند .
  • با دریافت پروانه بهره برداری از پرداخت حق بیمه مربوط به پرسنل جدید معاف خواهید شد .
  • به کمک دریافت پروانه بهره برداری قادرین مجوزی برای وارد کردن ماشین آلات خط تولید دریافت کنید .
  • با دریافت پروانه بهره برداری می توان از حامل انرژی به نرخ دولتی و همچنین از انرژِی برق با تعرفه در نظر گرفته شده برای امور صنعتی استفاده کرد .


شرایط و ضوابط اخذ پروانه بهره برداری

برای دریافت پروانه باید کسانی که دارای جواز تاسيس هستند به وزارت صنایع و معادن درخواست كتبی فرستاده و فرم سئوالات که فرم شماره ۳ می باشد را دریافت و کامل نمایند .

کارشناس مسئول عملیات اجرائی را بررسی می کند و و از پروژه بازدید می کنند و آن را با طرح اولیه مقایسه می کند و گزارشی از چگونگی پیشرفت طرح تهیه کرده و ارائه می کند.

کارشناس پس ازانکه طرح را مورد بررسی قرارداد یک پیش نویس ازفرم تهیه کرده وآن را برای تایید نهایی برای معاون ذی ربط ارسال می کند.

پس از امضا مسئول مربوطه، فرم شماره ۴ به تعداد ۶ نسخه چاپ و می شود و در دفتر يا دبیرخانه ثبت می شود و نسخه ی اصلی آن بعد از اخذ حقوق دولتی مطابق با میزان سرمایه ثابت به درخواست کننده تحویل داده می شود و نسخه های دیگر برای مراجع ذی ربط ارسال می شود.


مدارک لازم برای اخذ پروانه بهره برداری

  • درخواست رسمی مديرعامل واحد تولیدی در حال تاسیس
  • کامل نمودن فرم وضعیت مکان و تاسیسات ساختمان با نقشه.
  • كروكی آدرس محل تولیدی.
  • ارائه سند مالکیت مکان کارخانه یا اجاره نامه برای مکان های استیجاری به همراه پایان کار.
  • اگر متقاضی شخص حقوق باشد باید آگهی چاپ شده ثبت شرکت در روزنامه رسمی کشور یا روزنامه کثیرالانتشار را ارائه نماید.
  • ارائه ليستی کامل از کلیه تجهيزات خط های توليد و تمامی تجهيزات آزمايشگاهی.
  • مدارک مهندسین و نیروهای فنی واحد تولیدی را کامل نماید.
  • تهیه فیش بانکی پرداخت هزینه و تمبر.

مراحل اخذ پروانه بهره برداری :

  • ثبت نام در سامانه بهین یاب.
  • ثبت تقاضای مورد نظر و اطلاعات و پرسشنامه ها در سامانه مربوطهرا تکمیل نمایید.
  • بررسی شدن تقاضای ثبت شده توسط سازمان مورد نظر.
  • بازدید کارشناسان از واحد تولیدی در صورتی که تقاضای مورد نظر قابل قبول واقع شود.
  • ظرفیت سنجی و تطبیق دادن آن با طرح اولیه موجود و آیین نامه های مربوطه .
  • استعلام از سوی سازمان های ذی ربط.
  • در نهایت صدور پروانه بهره برداری مورد نظر شما

هزینه اخذ پروانه بهره برداری :

هزینه دریافت پروانه بهره برداری به موارد زیر بستگی دارد و باتوجه به آن ها تعیین می شود :


  • نوع فعالیت موجود
  • حجم تولیدات صورت گرفته شده
  • نوع پرسشنامه که به صورت کامفار باشد یا آمایش و یا صنایع
  • تنظیم شدن طرح توجیهی
  • دریافت جواز تاسیس
  • دریافت پروانه بهره برداری
  • میزان سرمایه گذاری صورت گرفته
  • شهرک صنعتی مورد نظر فرد متقاضی
  • میزان متراژ زمین
  • میزان و حجم تولیداتی که به صورت سالانه صورت می گیرد
  • هزینه های لازم برای پرداخت جهت اخذ پروانه به عواملی از جمله نوع پرسشنامه ( کامفار، آمایش، صنایع)، نوع فعالیت، حجم تولید و غیره بستگی دارد.

ابطال، اصلاح و انتقال پروانه بهره برداری

اگر یک واحد تولیدی فاقد امکاناتی مانند تجهیزات، منابع انسانی وغیره برای انجام فرآیند تولید باشد که و درنتیجه نتوان آن را به عنوان یک واحد تولیدی معتبر شناخت صاحب پروانه می تواند برای ابطال پروانه خوداقدام نماید در این صورت بایک درخواست کتبی مبنی بر ابطال پروانه بهره برداری از سازمان مربوطه پروانه بهربرداری ابطال خواهد شد.

تغییرات احتمالی درماشین آلات خط تولید، زمین وموقعیت مکانی یا آدرس تولیدی نیازمند اصلاح پروانه بهره برداری می باشد. برای اصلاح صاحب پروانه باید درخواست خود را به دو صورت کتبی ویا آنلاین به سازمان مربوطه ابلاغ نماید که در نتیجه این درخواست پس از بررسی کارشناس و طی مراحل اداری اصلاح آن صادر می شود.

به منظور انتقال پروانه بهره برداری برای جابه جایی واحد تولیدی به یک مکان صنعتی مجاز ، کسب موافقت اولیه از سازمان مربوطه و رعایت قوانین سایر نهادها به ویژه سازمان حفاظت محیط زیست ضروری است .

تمدید پروانه بهره برداری

  1. ثبت درخواست: ابتدا باید درخواست تمدید پروانه بهره‌برداری خود را ارائه دهید.
  2. تکمیل پرونده: نسبت به تکمیل مدارک مورد نیاز و رفع نواقص موجود در پرونده شرکت اقدام نمایید.
  3. بررسی کارشناسی و بازدید: مدارک شما توسط کارشناسان مربوطه بررسی شده و در صورت نیاز، از محل طرح بازدید به عمل می‌آید.
  4. تعیین عوارض: پرونده به طور همزمان به کمیسیون تشخیص و وصول عوارض سازمان ارجاع داده می‌شود تا میزان عوارض پذیره مشخص گردد.
  5. به‌روزرسانی و بازبینی نهایی: طرح مورد بررسی نهایی قرار گرفته و تغییرات لازم در پروانه بهره‌برداری اعمال و به‌روزرسانی می‌شود. سپس، پیش‌نویس تمدید پروانه به همراه مستندات برای بررسی و تأیید به مدیریت صنایع ارسال می‌گردد.
  6. تمدید و تحویل پروانه: در نهایت، پروانه بهره‌برداری به مدت یک سال دیگر تمدید شده و پس از تأیید پرداخت عوارض و تعیین تکلیف نهایی توسط کمیسیون تشخیص و وصول عوارض، پروانه تمدید شده به متقاضی تحویل داده خواهد شد.

مدارک تمدید پروانه بهره برداری

تکمیل فرم درخواست جهت تمدید پروانه بهره برداری

ارائه اصل پروانه بهره برداری و یا دفترچه بهره‌ برداری

ارائه فیش واریزی بدهی

نکات کلیدی در ارتباط با دریافت پروانه بهره‌برداری:

  • مالکیت محل:

    برای دریافت پروانه بهره‌برداری، الزامی به مالک بودن کارخانه یا محل تولید نیست. با این حال، در صورت استیجاری بودن ملک، ارائه کد رهگیری الزامی است.

  • ثبت نام در سامانه:

    o کلیه متقاضیان دریافت پروانه بهره‌برداری موظف به ثبت درخواست خود در سامانه الکترونیکی بهین‌یاب هستند. امکان انجام مراحل به صورت حضوری وجود ندارد.

  • ظرفیت تولید:

    o ظرفیت واحد تولیدی بر اساس تعداد شیفت‌های کاری و ساعات فعالیت کارکنان در هر شیفت تعیین می‌شود و قابلیت تغییر دارد.

  • تغییر صاحب پروانه:

    o پروانه بهره‌برداری به نام یک شخص (صاحب پروانه) صادر می‌شود و در صورت درخواست صاحب پروانه، امکان انتقال نام به شخص دیگری وجود دارد.

  • اخذ پروانه بدون جواز تاسیس:

    o در شرایط خاص و استثنایی، امکان دریافت پروانه بهره‌برداری بدون داشتن جواز تاسیس وجود دارد.

  • تغییر آدرس واحد:

    o در صورت تغییر آدرس واحد صنعتی و تولیدی، لازم است برای انتقال پروانه بهره‌برداری به محل جدید اقدام شود.

  • ابطال پروانه:

    o در صورت عدم تمایل به ادامه فعالیت صنعتی و تولیدی، باید درخواست ابطال پروانه بهره‌برداری به مراجع ذیصلاح ابلاغ گردد.

انواع پروانه بهره برداری

  • پروانه بهره برداری موقت
  • پروانه بهره برداری دائمی
  • پروانه بهره برداری مشروط
  • پروانه بهره برداری ویژه

در نهایت انتخاب نوع پروانه بهره برداری بستگی به نوع فعالیت، میزان تطابق با استانداردها و اهداف واحد تولیدی دارد.

اهمیت و روش‌های استعلام پروانه بهره‌برداری

استعلام پروانه بهره‌برداری، گامی حیاتی در فرآیند دریافت و اعتبار سنجی این مجوز است. این فرآیند به متقاضیان کمک می‌کند تا از صحت و اعتبار پروانه‌های صادر شده اطمینان حاصل کرده و از بروز مشکلات قانونی و اجرایی در آینده پیشگیری کنند. این موضوع به‌ویژه برای واحدهای صنعتی و تولیدی از اهمیت بالایی برخوردار است.

روش‌های استعلام:

  • سامانه بهین‌یاب:

    o متقاضیان می‌توانند با مراجعه به سامانه بهین‌یاب به آدرس behinyab.ir که تحت نظارت وزارت صنعت، معدن و تجارت فعالیت می‌کند، نسبت به استعلام پروانه بهره‌برداری اقدام کنند. با وارد کردن شماره پروانه یا کد ملی شرکت، اطلاعات مربوط به پروانه قابل مشاهده خواهد بود. این امکان به متقاضیان کمک می‌کند تا در فرآیند دریافت پروانه، از صحت اطلاعات و مدارک خود اطمینان حاصل نمایند.

  • سازمان‌های تخصصی:

    o در برخی صنایع خاص، استعلام پروانه بهره‌برداری علاوه بر سامانه بهین‌یاب، از طریق سازمان‌های مربوطه نیز انجام می‌شود. به عنوان مثال، پروانه‌های صادر شده توسط سازمان غذا و دارو را می‌توان از طریق وب‌سایت این سازمان استعلام کرد. این اقدام به متقاضیان اطمینان می‌دهد که مجوزهای مورد نیاز از مراجع ذی‌صلاح دریافت شده و فعالیت‌های تولیدی آن‌ها با استانداردهای تعیین شده مطابقت دارد.

اهمیت استعلام برای ذینفعان:

استعلام پروانه بهره‌برداری نه تنها برای واحدهای تولیدی، بلکه برای مصرف‌کنندگان و نهادهای نظارتی نیز حائز اهمیت است. این فرآیند به تضمین کیفیت و ایمنی محصولات در بازار کمک کرده و از فعالیت واحدهای غیرمجاز جلوگیری می‌کند. بنابراین، انجام استعلام‌های لازم از مراجع معتبر، گامی اساسی در جهت تضمین سلامت و اعتبار کسب‌وکارها و حفظ حقوق مصرف‌کنندگان به شمار می‌رود.

سامانه اخذ پروانه بهره‌برداری: تسهیل و تسریع فرآیند صدور مجوز

به منظور تسهیل و تسریع فرآیند صدور مجوز برای واحدهای صنعتی و تولیدی، سامانه‌های اخذ پروانه بهره‌برداری طراحی شده‌اند. این سامانه‌ها با ارائه خدمات الکترونیکی، امکان ثبت درخواست، پیگیری و دریافت پروانه بهره‌برداری را به صورت غیرحضوری فراهم می‌کنند. استفاده از این سامانه‌ها، فرآیند اخذ پروانه را ساده‌تر و شفاف‌تر کرده و به کاهش زمان و هزینه‌های مرتبط کمک شایانی می‌کند.

سامانه بهین‌یاب: درگاه اصلی درخواست پروانه

یکی از سامانه‌های معتبر در این زمینه، سامانه بهین‌یاب به نشانی behinyab.ir است که تحت نظارت وزارت صنعت، معدن و تجارت فعالیت می‌کند. متقاضیان می‌توانند با مراجعه به این سامانه، اطلاعات مربوط به واحد تولیدی خود را وارد و درخواست خود را ثبت کنند. این سامانه با ارائه راهنمایی‌های لازم، متقاضیان را در تکمیل مدارک و مستندات مورد نیاز یاری می‌رساند.

نحوه استفاده از سامانه بهین‌یاب:

  1. 1. ثبت‌ نام و ایجاد حساب کاربری:

    ابتدا باید در سامانه ثبت‌نام کرده و یک حساب کاربری ایجاد کنید.

  2. 2. تکمیل فرم‌ها و بارگذاری مدارک:

    پس از ورود به حساب کاربری، می‌توانید فرم‌های مربوط به اخذ پروانه بهره‌برداری را تکمیل و مدارک مورد نیاز را بارگذاری نمایید.

  3. 3. پیگیری وضعیت درخواست:

    پس از ارسال درخواست، می‌توانید از طریق همین سامانه وضعیت پرونده خود را پیگیری و در صورت نیاز، اصلاحات لازم را انجام دهید.

مزایای استفاده از سامانه‌های الکترونیکی:

استفاده از سامانه‌های اخذ پروانه بهره‌برداری، علاوه بر تسهیل فرآیند صدور مجوز، به بهبود شفافیت و کاهش بروکراسی اداری نیز کمک می‌کند. این سامانه‌ها با ارائه خدمات الکترونیکی، امکان ارتباط مستقیم بین متقاضیان و مراجع صدور پروانه را فراهم کرده و از اتلاف وقت و هزینه‌های اضافی جلوگیری می‌کنند.

نحوه تعیین اعتبار پروانه بهره‌برداری

اعتبار پروانه بهره‌برداری به موقعیت جغرافیایی واحد صنعتی و تولیدی بستگی دارد. در برخی شهرها، اعتبار پروانه بهره‌برداری تا زمان فعالیت واحد تولیدی معتبر است. اما در شهرهایی مانند تهران، فرآیند متفاوتی وجود دارد:

  1. سال اول:

    پروانه بهره‌برداری با اعتبار یک‌ساله صادر می‌شود.

  2. سال‌های دوم تا چهارم:

    پس از گذشت یک سال، بازرسانی از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت (صمت) از واحد تولیدی بازدید می‌کنند. در صورت تایید فعالیت واحد تولیدی، پروانه بهره‌برداری با اعتبار سه ساله صادر می‌شود.

  3. سال‌های پنجم تا نهم:

    پس از پایان اعتبار سه ساله، باز هم بازرسان وزارت صمت از واحد بازدید می‌کنند. در صورت تایید استمرار فعالیت، پروانه بهره‌برداری با اعتبار پنج ساله صادر می‌شود.

  4. سال دهم و بعد از آن:

    پس از پایان اعتبار پنج ساله، و در صورت تایید فعالیت مداوم واحد تولیدی توسط بازرسان، پروانه بهره‌برداری به صورت مادام‌العمر تمدید می‌شود.